(2) مشعل دار شريعت و پاسدارى
(حضرت آيت اللّه العظمى سيّدمير على احمد حجّت كابلى)
حضرت آيت اللّه سيّد مير على احمد حجت كابلى از جمله پيش گامان نهضت اسلامى در افغانستان است. وى با سياست نرمش و انعطاف و حوصلهمندى، تدبير و آگاهى نسبت به مسايل روز و جو حاكم بر جامعه، به فعاليتهاى مذهبى آغاز كرد و به تدريج نتايج مثمر و مفيدى از فعاليت هايش گرفت. احداث تكيه خانه وحسينيهى عمومى چنداول كابل وزيارت سخى ونيز مسجد على ازجمله افتخارات او است، رفع تقيه ازشيعيان كابل و ايجاد تفاهم و تقريب ميان مذاهب اسلامى ازديگر دست آوردهاى ايشان است. در ضمن به تدريس علوم مختلفه نيز مى پرداخت و شاگردان ممتاز و قابل قدرى به جامعهى اسلامى تقديم كرد.
در كارهاى سياسىاش معتدل بود و نبض جامعه را به خوبى درك مىكرد. حجت انسان خوش محضر وداراى زندگى ساده و بى پيرايه بود. او مورد احترام آحاد مردم اعم از شيعه و سنى بود. زندگى بى تكليف و فقيرانه اش او را درنزد مردم محترمتر ساخته بود. در حالى كه بر بسيارى از علوم احاطهى كامل داشت، خيلى متواضع بود. او را مىتوان از جمله افراد نادر و شخصيت منحصر به فرد در روابط اجتماعى و سياسى دانست. آقا ضياء حجّت فرزند ارشد ايشان نيز از جمله مبلغين احكام دين و ازسخنوران نامى كشور به حساب مىآمد. مقبرهى حضرت آيت اللّه العظمى حجّت كابلى وفرزندش دركنار زيارت سخى مىباشد.
حضرت آیت الله العظمى سيّداحمد كابلى (مشهور به ميرعلى احمد حجت
(ره))در سال 1268 (ه ش) در يك خانوادهى متدين و مذهبى در كابل ديده به جهان گشود. در روزگارى كه مرحوم آيهاللّه العظمى حجت متولد شد، عبدالرحمن خان از طرف دولت استعمارگر انگليس بر آن سرزمين حكومت مىكرد. از جنايات عبدالرحمن خان دستگيرى و به شهادت رسانيدن جد، پدر و عموى آيتاللّه حجت بود .درآن موقع ميرعلى احمد حجت بيش از دو سال نداشت، پس از شهادت آنها، مأمورين عبدالرحمن خان تمام مايملك وداروندارآنها رابه تاراج بردند. آيت اللّه حجت
(ره) در نوجوانى وارد حوزه علميه مشهد شد و از ابتداى علوم متداوله شروع نموده ومدت ده سال تمام آن چنان كوشا و جدى به درس و تحصيل خويش ادامه داد كه در اندك زمان جزء افراد سرشناس آن حوزهى مقدسه گرديد، طورى كه خود نيز حوزه درسى تشكيل داده و شاگردانى تربيت نمود. براى ادامهى تحصيل از مشهد مقدس بسوى قم عازم شد. پس از مدتى تحصيل در قم تصميم به رفتن به نجف اشرف گرفت كه در آن زمان بزرگ ترين حوزه علميهى جهان تشيع بود. مسير قم تا نجف اشرف راازطريق كرمان شاه پياده طى نمود. پس از رسيدن به آن مكان مقدس در يكى از مدارس مرحوم آیت الله العظمى سيّدكاظم يزدى
(ره) ساكن گرديد. و بدون فوت وقت مشغول به تحصيل شده و در مدت (نزديك به ده سال)اقامت در آن مكان مقدس از محضر علماى بزرگى چون مرحوم آيها… العظمى سيّدابوالحسن اصفهانى
(ره) مرحوم آيهالعظمى ميرزامحمدحسين نائينى
(ره) و مرحوم آیت الله العظمى شيخ ضياءالدين عراقى
(ره) … استفادهى شايانى برد. او در كسب فيوضات علمى واخلاقى آن چنان جدى و پر تلاش بود كه از طرف آن اساتيد بزرگ وعلماى عظيمالشأن مفتخر باخذ اجازه نامههاى اجتهاد گرديد. معظم له در حوزههاى علميه نجف، قم، مشهد و كابل شاگردان فاضل و برجستهى تربيت نموده است. ازجملهى شاگردان مشهور ايشان عبارت اند از:
آيت اللّه سيّدجعفر مرعشى اخوالزوجهى حضرت آيت اللّه العظمی سيّد محمد سرور واعظ شهید(احياگر شيعه در افغانستان، ص 51 سيّدخليل حجّت) ، آيت اللّه على محمد ابن محمديزدى الاصل خراسانى مسكن ، مؤلف كتاب شجرة الانسان در آداب و اخلاق، آيت اللّه العظمى بهاءالدينى(زندگى نامه حضرت آيت اللّه العظمى بهاء الدينى، ص 57 حسين حيدرى كاشانى) ، آيت اللّه العظمى واعظ بهسودى، آيت اللّه حاج آخوند كوه بيرونى، آيت اللّه سيّدمحمد حسن رئيس يكاولنگى، آيت اللّه سيّدمحمد حسين مقدس، آيت اللّه حاج سيّدحسين سجادى…
حضرت آيت اللّه العظمى حجت كابلى
(ره) در شرايطى به افغانستان بر گشته و آغازبه مبارزه كرد كه در آن كشور ساليان متمادى ازطرف علماى در بارى و خود فروخته پادشاه را به عنوان سايهى خدادرزمين (ظل اللّه فى الارض) معرفى شده بود او را داراى معجزه و كرامت مىخواندند. آيت الله حجت در چنين شرايطى عليه بيداد گرى مبارزه كرد. در مورد خدمات و مبارزات حضرت آيت اللّه حجّت كابلى
(ره) سخن زياد است، دراينجابه عنوان آخرين كلاممطلب را با نقل جملهى يكى از بزرگان آن سرزمين به پايان مىرسانم: «علماى افغانستان مديون و مرهون خدمات محى الشيعه والشريعه حضرت آيت اللّهالعظمى حجت كابلى
(ره) مىباشند.»( زندگى نامه آيت اللّه العظمى حجّت كابلى به قلم فرزندش سيّد محسن حجّت، به نقل از فصلنامهى آريانا، ش 2 و 3، ص 109 تا 117 .)
فرزندان حضرت آيت اللّه العظمى حجّت(قدسسره) عبارت اند از:
مرحوم آقاضياء حجّت، فرزند ارشد حضرت آيت اللّه حجت،او خطيب شهيرو شخصيت فاضل بودكه بعد از رحلت پدر بزرگوارش به امور مردم رسيدگى مىنمود؛ سيّدحسين حجّت (مشهور به حسين آقا) فرزند دوم حضرت آيت اللّه حجّت كه بعد از رحلت برادر بزرگوارش آقاضياء، سرپرستى تكيه خانهى عمومى وزيارت سخى و ساير امور مربوط به حضرت آيت اللّه حجّت را عهده دار گرديد؛ فرزند سوم حضرت آيت الله حجّت سيّدحسن حجّت مىباشد؛ و چهارم سيّد على آقا حجّت( مشهور به آقاى وحدت) كه سرپرست مدرسهى امام صادق(ع) در مشهد مقدس بوده و به تدريس نيز اشتغال دارد؛ پنجم دانشمند محترم حاج سيّدمحسن حجّتاست كه نويسندهى توانا و خطيب شهير مىباشد. او در زمان اشغال افغانستان توسط روس ها، در جهاد سهم فعال داشت، پس از پايان سطوح عاليه در حوزه علميه قم، دروس خارج فقه واصول را از محضر آيات عظام: وحيد خراسانى، ميرزا جواد تبريزى … استفاده برد، جناب آقاى حجت اكنون در كشور به خدمات دينى و فرهنگى اشتغال دارد.
منبع: کتاب کوثرالنبی(پژوهشی در تاریخ سادات افغانستان)
نویسنده: سیدجعفرعادلی«حسینی»
