از آنجایی که در روایات شیعه دو تاریخ برای شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها وجود دارد، فاصله بین این دو تاریخ یعنی ۱۳ جمای الاول تا ۳ جمادی الثانی گفته میشود.(۱) مراسم ایام فاطمیه جمعاً ۶ روز میباشد، ۳ روز در ماه جمادی الاول و۳ روز در ماه جمادیالثانی.
فاطمیّه اول از ۱۳ تا ۱۵ جمادیالاول است و فاطمیّه دوم از ۳ تا ۵ جمادیالثانی میباشد که شیعیان به عزاداری برای فاطمه دختر پیامبرگرامی اسلام میپردازند.(۲)
شیعیان پیرامون تاریخ درگذشت فاطمه زهرا سلام الله علیها دو روایت متفاوت شامل هفتاد و پنج روز بعد از درگذشت پیامبرگرامی اسلام صلی الله علیه و آله و دیگری نود و پنج روز را مورد وثوق میدانند. از آنجا که درگذشت حضرت محمد صلی الله علیه و آله در در بیست و هشتم صفر بودهاست به روایت هفتاد و پنج روز، در مورخ سیزدهم تا پانزدهم جمادی الأوّل را «فاطمیه اول» میدانند. بنا به روایت نود و پنج روز، تاریخ درگذشت حضرت فاطمه را در سوم تا پنجم جمادیالثانی دانسته و آن را «فاطمیه دوم» مینامند.
با توجه به اینکه افرادی مانند کلینی در کتاب اصول کافی وفات پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله را در ۱۲ ربیع الاول میداند(۳) همه محاسبات بالا درباره ایام فاطمیه تغییر میکند.
در فرهنگ عامه، به دهه دوم جمادیالاول، از دهم تا بیستم آن ماه که بر اساس روایت ۷۵ روز درگذشت فاطمه در میان آن روزها واقع شدهاست، «دهه اول فاطمیه» و به دهه اول جمادیالثانی، از اول تا دهم جمادیالثانی که بنا به روایت ۹۵ روز، درگذشت فاطمه در میان این روزها اتفاق افتاده «دهه دوم فاطمیه» میگویند.
منابع:
۱٫ ویژه نامه ایام فاطمیه، مکارم شیرازی
۲٫ «ایام فاطمیه از چه تاریخی شروع ودر چه تاریخی تمام میشود؟».
۳٫ اصول کافی، محمد بن یعقوب کلینی، دارالحدیث، جلد ۲، صفحه ۴۳۶ .