حزب عدالت و رفاه به ریاست سید حسن«سید» طی مراسم رسمی در سالن نما رسانه واقع غرب کابل، بعد از ظهر سه شنبه ۱ عقرب ۱۳۹۶ خورشیدی با حضور شخصیت های علمی، سیاسی، فرهنگی، متنفذین قومی، اعضای شورای رهبری و هوا داران هردو حزب رسما به حزب حرکت اسلامی مردم افغانستان به رهبری حاج سید خلیل الله انوری پیوست.
تأملی پیرامون محفل پیوستن حزب عدالت و رفاه به حزب حرکت اسلامی مردم افغانستان:
آغاز محفل با قرائت قرآن کریم، سرود ملی، پخش کلیپی از سخنان مرحوم سترجنرال سید حسین انوری و سخنرانان با دیدگاههای متضاد و گردانندگی حجت الاسلام سید محمد داود شهیدی و خانم سادات همراه بود، فرصت را غنیمت شمرده و بعنوان یکی از شرکت کنندگان در این محفل یاد آوری نکاتی را پیرامون محفل پیوستن حزب عدالت و رفاه به حزب حرکت اسلامی مردم افغانستان و تفاوت مواضع رهبران هردو حزب و سایر سخنرانان داشته باشم:
تفاوت مواضع رهبران و سایر سخنرانان؛
۱) حاج سید خلیل الله انوری فرزند سترجنرال مرحوم حاج سید حسین انوری، رئیس شورای رهبری حزب حرکت اسلامی مردم افغانستان با مرور کوتاه به پیشینه ی مبارزاتی، سیاسی، نظامی و فرهنگی حرکت اسلامی افغانستان پرداخت، این رهبر جوان از میان رهبران سنتی و نو ظهور تیکه های حرکت اسلامی از چهره های معتدل و تأثیر گذار با سیاست نرمش و گاها در جهت گیری های کلان سیاسی، با اهداف معین و جسارت اظهار وجود می نمایند که مهم ترین عامل رمز موفقیت این رهبر جوان، ثبات قدمش و همراهی یاران صادق انوری بزرگ است.
سپهسالار جهاد و مقاومت مرحوم انوری از نسل رنجدیده و پویای جامعه اسلامی افغانستان که نزدیک چهار دهه مبارزه سیاسی و نظامی وی و دوستانش به حزب حرکت اسلامی اقتدار و شهرت جهانی بخشید.
۲) سید حسن«سید» فرزند جنرال شهید حاج میراحمدشاه گردیزی از چهره های ناشناخته و یکی از پیشگامان نهضت اسلامی در افغانستان به حساب می آید، میر احمد شاه مشهور به سید از سادات گردیز و اعقاب آقا سید حسن موسوی گردیزی، رئیس عمومی توپچی وزارت دفاع افغانستان بود تا آنکه پس از کودتای ۷ ثور ۱۳۵۷ خورشیدی با جمعی دیگر از شخصیت ها زندانی و به شهادت رسید و نگارنده تحت عنوان «مردی از تبار آزادگان» در باره حیات سیاسی او در مجموعه ای زیر نام «شهدای نُخبه و مرزبانان اندیشه»، مطلبی را نوشته که این اثر توسط موسسه نما رسانه منتشر گردیده است.
اما فرزند شهید میراحمدشاه گردیزی، سید حسن«سید»، رئیس حزب عدالت و رفاه که در سال ۱۳۹۱ خورشیدی حزب نامبرده را تأسیس؛ حزب عدالت و رفاه از سوی شخصیت ها و جناحهای مختلف راستگرایان و سنتی و به دلایل متفاوت مورد انتقاد بوده و منتقدان میگویند:
– آنگونه که انتظار می رود رئیس این حزب به اندازه کافی اسلامگرا نیست(عدم توجه به حلال و حرام)؛ ملیگرا هم نیست، حزب عدالت و رفاه به رغم شعار پیشینه اسلامیاش که به مبارزات سیاسی و اسلام خواهی پدر رئیس این حزب بر می گردد، ارزش گرایی بودن هویت مؤسیس اش نیز مورد انتقاد هست که سرمایهها و انرژی[معنوی] سیادت و مبارزات اسلامگرایانه ای جنرال میر احمدشاه گردیزی که می توانیست در جامعه اسلامی و سنتی این مرزو بوم اعتباری را کسب نمایند به هدر داده است.
مواضع ضد و نقیض رهبر حزب عدالت و توسعه؛ سید حسن «سید» در سخنان کوتاه و برخلاف سیاستمداران در آغاز صحبت، متقاضی بود که دور از شکار دوربین و رسانه ها و بقول خودش، دور بین ها اجازه دهند که خودمانی صحبت نماید، ایشان با اظهار ارادت، تعریف و تمجید فراوان از شخصیت مرحوم سید حسین انوری افزود که پس از مطالعه و بررسی کامل و دقیق به این نتیجه رسیده تا حزب عدالت و رفاه افغانستان به حزب حرکت اسلامی مردم افغانستان مدغم گردد و با پیوستن به کاروان حرکت اسلامی، آینده بهتری را برای کشور رقم زنند و در تمام ابعاد از رهبری سید خلیل الله انوری پیروی و در جهت تحقق اهداف حزب حرکت اسلامی مردم افغانستان تلاش نمایند.
از جانب دیگر با کنایه چهره های سنتی و یاران قدیم مرحوم انوری را مورد اعتراض قرار داده که برخی ها به آرمان انوری خیانت نبوده و رهبر جوان را تنها گذاشت و کسانی که در کنار ایشان مانده، نباید رهبر جوان را به یک معامله گر تبدیل نمایند، به تناقض گویی پرداخته و اظهار داشت که من می خواهم صحبت خودمانی کنم نه سخنرانی، چون سخنرانان اهل دروغ هستند، بباور این قلم، ضد و نقیض سخن گفتن او تحت تأثیر قرار گرفتن چهره های حاضر در محفل، مخصوصا علماء چیزی دیگری نبوده و چنانچه امیر سخن حضرت علی علیه السلام شخصیت هرکسی را بستگی به سخنانش دانسته و می فرماید: «تکلّموا تعرفوا فإنّ المرء مخبوء تحت لسانه؛ سخن بگویید تا شناخته شوید؛ زیرا(شخصیت) آدمی زیر زبانش نهفته است.»
۳) گفتنی است که داکتر سید حامد انوری مثل همیشه جزو ثابتات… یکی دیگر از سخنرانان، اما کوتاه و به وحدت و همبستگی پرداخت؛ داکتر سید ابراهیم کامل، رئیس اجرائیه حزب حرکت اسلامی مردم افغانستان نیز با یاد آوری
توانایی این حزب برای به قدرت رساندن رئیس جمهو داکتر محمد اشرف غنی که اکنون در هاله‌ای از ابهام فرو رفته و به تخلفات وی پس از برگزاری انتخابات نیز پرداخت و جناب آقای کامل مثل همیشه صحبت طولانی و نیز ضد و نقیض با موضع رهبری این حزب تفاوت داشت و در پایان محفل حجت الاسلام والمسلمین شیخ محمد ایوب شریفی بعنوان مقدمه دعا سخنرانی مفصلی با انتقاد از رهبران احزاب سیاسی به عنوان دروغگویان ارائه نمود.
۴) قرار بود نگارنده نیز سخنرانی کوتاهی داشته باشم، از آنجاییکه در میان برنامه به تعداد سخنرانان افزوده شد و نوبت حقیر به پایان محفل قرار گرفت، وضعیت جلسه را متوجه شدم که جلسه برای مستمعین خسته کننده، ناگزیر پس از دعوت مجری انصراف دادم و نخواستم آن جمعیت را به گروگان بگیرم و آنچه در نظر داشتم که صحبت نمایم از این قرار بود:
– علت و پیدایش حزب حرکت اسلامی افغانستان؛ این حزب در تاریخ ۱۹حمل۱۳۵۸ خورشیدی برای دفاع از ارزش‌های دینی، حفظ تمامیت ارضی و استقلال سیاسی کشور، حاکمیت ملی، برقراری عدالت اجتماعی قدم به صحنه‌ی سیاسی و نظامی افغانستان گذاشت.
– جایگاه حرکت اسلامی در عصر جهاد؛ این حزب دوران جهاد در افغانستان و خارج از کشور، آن‌چنان پیشرفت نمود که صدها پایگاه نظامی و نمایندگی در افغانستان و خارج از کشور با حضور چهره‌های تحصیلکرده اعم تشیع و تسنن و اقوام مختلف ایجاد و بیشترین نقش را در راستای پایگاه مردمی این حزب، بیوت؛ آیات عظام؛ میرعلی احمد حجت، شهید سید محمد سرور واعظ، شهید شیخ محمد امین افشار و دیگر بزرگان و مبلیغین این حزب که از اعاظم و درس آموختگان حوزه های علمیه و دانشگاهها بودند که علاوه بر تبلیغ در منابر و محافل مردمی به مبارزات فرهنگی به‌صورت سازمان یافته‌تر فعالیت داشتند و از این پایگاه‌ها جهت ادامه مبارزه علیه ارتش شوروی سابق مبارزه می‌کردند و پیروزی‌های زیادی را بدست آوردند.
– در عرصه فرهنگى؛ این حزب همگام با سیاست و به مقتضای اوضاع خاص جهادی به مبارزات فرهنگی به‌صورت سازمان یافته از طریق مراکز و انجمن هاى وابسته(کمیسیون فرهنگی، شورای روحانیت، شورای تبلیغات، انجمن صبح دانش، شرطهالخمیس، انجمن طلاب و…) به حرکت اسلامى در داخل کشور و نمایندگی های این حزب در خارج از کشور فعالیت داشتند و یکی از مراکز مهم حزب، شورای ولایتی کابل علاوه برفعالیت های موثرنظامی و سیاسی در حوزه فرهنگی فعالیت گسترده‌ای را داشت. شورای ولایتی کابل و از جمله نشرات این شورا در پیشاور پاکستان، ماهنامه پیام شهدا و در داخل کشورپیام سنگر، پیام بانوان، فریاد اسلام… بود و علاوه بر نشرات جهت پوشش خبری، راه‌اندازی شبکه رادیویی را نیز ایجاد نمود.
– عملکرد در عرصه نظامی؛ با توجه به هدف از تشکیل حزب، از همان آغاز تصمیم گرفته شد که در شهرها و به ویژه کابل، پایتخت کشور، فعالیت نظامی صورت گیرد. به این ترتیب، نخستین هسته مقاومت در شهر کابل به وجود آمد که بیش از ۵۰۰۲ چریک این حزب در داخل شهر و در ۲۱ حوزه عملیات مخفى فعالیت داشتند که این امر به شهرت و اعتبار حزب افزود.
– در عرصه سیاسى؛ این حزب از گروه‌های مهم و تصمیم‌گیرنده در سرنوشت سیاسی افغانستان بود و تا سال‌هاى اخیر پیروزی مجاهدین، مناسبات حزب با جمهورى اسلامى ایران با بی‌اعتمادى با کشور پاکستان صورت عادى همراه بود، حرکت اسلامی با همه فراز و نشیب ها، در عصر جهاد از لحاظ سیاسی حرف اول را داشت.
– نقش حرکت اسلامی در حکومت مجاهدین؛ پس از پیروزى مجاهدین، مسئولین حزب حرکت اسلامی، همگام با گروه‌هاى افغانستان مقیم پاکستان، از اولین رهبرانى بود که در ۱۴ ثور ۱۳۷۱ وارد کابل شدند و رهبر حرکت اسلامی به عنوان سخنگوى شوراى رهبرى حکومت مجاهدین و دیگر مسئولین آن اداره چند وزارتخانه و برخى مسئولیت‌های مهم دیگر دولتى به آن حزب تعلق گرفت. حرکت اسلامی در دهه هفتاد تلاش فراوان برای صلح و رفع اختلافات میان احزاب درگیر با دولت و مخالفت علیه جنگ، قانون‌شکنی، آنارشیزم و تبعیضات و تطبیق قانون درهمه عرصه‌های زند‌گی نمود.
– حرکت اسلامی در دوران مقاومت؛ این حزب در دوره تسلط طالبان، به دلیل اختلاف نظر در مخالفت با گروه طالبان به دو شاخه منشعب شد؛ حرکت اسلامی افغانستان به رهبری آیت الله محسنی مخالف جنگ با طالبان بود و نظرش این بود که: «القاتل والمقتول کلاهما فی النار» و حرکت اسلامی مردم افغانستان به رهبری سید حسین انوری زمان تسلط طالبان، در قالب شورای عالی دفاع از افغانستان، با طالبان جنگید و می گفت باید در کنار مردم بود و از مردم خویش دفاع کرد و یکی از عوامل اساسی انشعاب نیز همین موضوع بود، مرحوم انوری پس از سقوط طالبان در عرصه‌های نظامی و اداری حکومت موقت و انتقالی نیز حضور فعال و برجسته داشت.
این دو شاخه(حرکت اسلامی افغانستان به رهبری سید محمد علی جاوید و حرکت اسلامی مردم افغانستان به رهبری سید حسین انوری) در بهار ۱۳۸۷خورشیدی دوباره متحد شدند و با نام تشکل واحد «حرکت اسلامی افغانستان»، به رهبری مرحوم سیدحسین انوری، فعالیت خود را ادامه دادند.
– حرکت اسلامی مردم افغانستان پس از اجلاس بُن؛ این حزب بعد از سقوط حاکمیت گروه طالبان و تحولات جدید سیاسی در کشور بحیث یک تشکل پُرقدرت سیاسی و اجتماعی برای پیشبرد و تقویت پروسه‌های ملّی واساسات دموکراسی درکشور ازهیچ نوع تلاش و کوشش دریغ نورزید و در مورد تطبیق و عملی‌ساختن مفادات اجلاس بن چون تشکیل اداره موّقت و انتقالی، برگزاری لویه جرگه اضطراری قانون اساسی، انتخابات ریاست جمهوری، انتخابات پارلمانی ودیگر نهادها و انکشاف‌های سیاسی واجتماعی، رسمیت مذهب جعفری در قانون اساسی کشورسهم بارز و فعّالِ خود را ایفا نمود.
نویسنده: سید جعفرعادلی«حسینی»