قبل از ظهر جمعه 28 قوس 1393 خورشیدی در حسینیه مجتمع بزرگ خاتم الانبیاء(ص) از شانزدهمین سالگرد ارتحال فقیه اهل بیت(ع) حضرت آیت الله العظمی سیدابوالحسن فاضل(ره)، با حضور علما، روحانیون، وکلای مردم در شورای ملی، دانشجویان و فرهنگیان و اقشار مختلف جامعه امروز جمعه در پروژه بزرگ خاتم الانبیا(ص) واقع غرب کابل گرامیداشت به عمل آمد.
در ابتدای این محفل، پیام رییس جمهور محمد اشرف غنی احمدزی به مناسبت سالگرد رحلت آیت الله فاضل توسط دانش بختیاری و پیام داکتر عبد الله عبد الله رییس اجرائیه حکومت وحدت ملی توسط عبدالله افضلی قرائت گردید.
رهبران حکومت وحدت ملی در پیام خود، حضرت آیت الله فاضل را شخصیت علمی، ملی و سیاسی عنوان کردند و اظهار داشتند، شخصیت علمی و متعدل او مورد اجماع تمام اقوام افغانستان بود.
در پیام آقای غنی آمده بود که آیت الله فاضل، علاوه بر خدمات علمی و فرهنگی، در جهت تقریب مذاهب تاکید فراوان داشت.
آقای عبدالله عبدالله نیز گفته است، آیت الله فاضل از علمای راستین بود که در راه احیای دین خدا همواره تلاش کرد و برای ایجاد همدلی بین اقشار مختلف مردم افغانستان کوشش بی سابقه انجام داد.
سخنرانان دیگر نیز پیرامون شخصیت علمی و سیاسی آیت الله فاضل صحبت کرده و وی را از شخصیت های کم نظیر در تاریخ معاصر کشور عنوان کردند. حجت الاسلام و المسلمین سیدحسین عالمی بلخی که در این محفل سخنرانی نموده گفت: کارهای آیت الله فاضل محدود به مسایل حوزوی نبود، بلکه او علاوه بر تبحر کامل بر معارف اسلامی معتقد به سیاست دینی نیز بود.
به گفته عالمی، حضرت آیت الله فاضل عاشق بوجود آوردن وحدت بین اقوام، احزاب و گروه های مختلف در افغانستان بود.
به گفته او، آرمان و هدف عالی آیت الله فاضل(ره) زمانی بازگو می شود که متاسفانه در شرایط کنونی عده ی با دیدگاه تفرقه افگنانه می خواهند که از هر طریق ممکن وحدت مردم افغانستان را به چالش بکشانند.
چناچه انتخابات سال ۱۳۹۳ را که مردم با هزار امید و آرمان به آن چشم دوخته بود، به چالش کشاندند و سلامتی آن را برهم زدند.
به باور وی، هنوزهم اختلاف نظرها باعث شده که پس از گذشت ۳ ماه از تشکیل دولت وحدت ملی کابینه جدید تشکیل نشود.
مولوی حبیب الله حسام، رییس شورای اخوت اسلامی افغانستان که دراین محفل کرد و گفت: آیت الله فاضل هم فضل علم و هم فضل جهاد داشت و در عین حال از پیشگامان وحدت ملی بود.
به گفته او فاضل در مسیر تبلیغ گامهای استوار برداشت، همانگونه که در میدان جهاد و مبارزه با الحاد و رژیم کمونیستی همواره ثابت قدم بود و او از شمار عالمان راستین جهان اسلام، اسوه ایمان، شجاعت، دلسوزی به مستمندان، دفاع از ارزش ها و معارف اسلامی، تقریب مذاهب و وحدت امت اسلامی بود.
حجت الاسلام والمسلمین سید رحمت الله مرتضوی نماينده مجمع جهاني اهل بيت(ع) در افغانستان که در محفل گرامیداشت از شانزدهمین سالگرد رحلت حضرت آیت الله العظمی سید ابولحسن فاضل صحبت می کرد، ضمن عرض تسلیت، گفت: از نیکان وخوبان جامعه باید تجلیل شود.
آقای مرتضوی همچنان اظهار داشت: حضرت آیت الله العظمی فاضل، یکی ازعلما و نیکان این کشور بود.
اما به گفته این عالم دینی متاسفانه در جامعه افغانستان کسی که زیر پا می شود، نیکان و خوبان است و آنکسی که نیک تر است؛ مظلوم تر است.
به باور وی، در جامعه افغانستان، آنکسی که دارای سر و صدا است و دم و دستگاه دارد، به طور مثال چندین تن، پس و پیش موترش می دود و وقتی که وارد مجلس می شود، ده تا بادیگارد از پشت سر و ده تای دیگر از پیش رویش با شعار راه دهید و آمد بدرقه می کند، این گونه افراد در جامعه افغانستان جایگاه دارند.
آقای مرتضوی همچنان گفت: عالمانی مانند آیت الله فاضل و امثال او در دوران حیاتش، کمتر جایگاه شان از سوی مردم شناخته شده است.
او با اشاره به شخصیت علمی آیت الله فاضل افزود: او در راه گسترش معارف اسلامی و تربیت شاگرد در طول زندگی علمی خود از هیچ تلاشی دریغ نورزید.
به گفته مرتضوی، پروژه بزرگ خاتم الانبیاء را که آیت الله فاضل قرار بود به یک مرکز بزرگ علمی برای شیعیان غرب کابل تبدیل کند، متاسفانه مهلت پیدا نکرد.
به گفته آقای مرتضوی، این پروژه را که دولت ربانی به مردم غرب کابل واگذار کرده بود تا مردم شیعه آنرا یک پایگاه دینی و مذهبی درست کند، اما متاسفانه پس از آیت الله فاضل، این پایگاه وجب بوجب تقسیم شد و هیچ گونه استفاده علمی و فرهنگی از آن صورت نگرفت.
حجت الاسلام والمسلین سیدمحمدعلی جاوید که در این محفل صحبت می کرد، نیز گفت: بدترین ملت و شوم ترین مردم کسانی هستند که بزرگان خود را خوار بشمارند و به دنبال جهل و نادانی و سر و صدا بروند.
آقای جاوید همچنان گفت: شخصیت آیت الله فاضل را از دو بعد میتوان بررسی کرد، یکی بعد علمی که او یک عالم عامل، فاضل دور اندیش، متواضع، بی آزار، خیرخواه، مبلغ و مولف بود. واز سویی هم در بعد اخلاقی مرد صبور و ارام بود که هرگز نمی خواست آزارش به کسی برسد و در طول زندگی پر بارش حتی یک بار به مخالفین خود حرف زشت و نا هنجار نگفت و این مردانگی را تا آخرین دوران حیات خود حفظ کرد.
به گفته جاوید، آیت الله فاضل مردی بود که هیچگاه برشعله های جنگ پطرول نریخت، بلکه همیشه آب ریخت تا شعله ها را خاموش کند.
به گفته او، امروز متاسفانه عده ای با استفاده از نام قومی، بزرگترین تهمت های ناروا را به این مرد بزرگ و عالم راستین می بندند و در فضای مجازی و حقیقی او را عامل برخی جنگ ها و خشونت ها میدانند.
امروز، عده ای از افراد منحرف و فرصت طلب معلوم الحال، قضیه افشار را به آیت الله فاضل تسری داده و او را عامل جنگ افشار می خواند، در حال که او یک عالم دینی بود و اهل این کارها و فجایع نبود.
به گفته جاوید، فاجعه افشار برای تمام مردم متاثر کننده بود، اما اینکه عامل اصلی آن چه کسی بوده است، بعداً تاریخ قضاوت خواهد کرد.
با آنکه حضرت آیت الله فاضل(ره) ازعلمای بزرگ و برجسته افغانستان بود که عمری در راه نشر حقایق دینی و اشاعه معارف اسلامی سپری کرد و نقش بارزی در رهبری جهاد و راهنمایی مجاهدین داشت و با خیرخواهی و دلسوزی از اهداف و آرمان جهاد اسلامی دفاع نمود و اما عده ای جهت کمرنگ نمودن بزرگداشت این شخصیت علمی و جهادی، همزمان با نشر اطلاعیه ای در جوار همایشی بمناسبت شانزدهمین سالگرد حضرت آیت الله فاضل(ره) با صدور اطلاعیه از طرف هیئت امنای مسجد جامع الزهرا(س) حاجی محمد محقق رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان و آیت الله واعظ زاده بهسودی و همچنین در ختم محفل دعائیه توسط آیت الله صالحی مدرس و صرف غذای ظهر یاد آوری گردیده بود و هرچند جناب آقای محقق یکی از سخنرانان محفل بزرگداشت حضرت آیت الله فاضل(ره) قبلا بعنوان سخنران هماهنگ گردیده بود ولی ایشان در روز برگزاری محفل انصراف داده بود ولی با آنهم از شکوه و عظمت محفل کاسته نشده با و با حضور گسترده و این محفل بحمدالله در غرب کابل با سخنرانی واضع و جدی سخنرانان همراه گردید.