عروهالوثقیحسین(علیهالسلام)
نام کتاب: عروهالوثقی حسین(علیهالسلام)
نویسنده: سید جعفر عادلی «حسینی»
دیزاین و طرح جلد : سید عباس حسینی
ناشر: سازمان جهاد فرهنگی
شمارگان: ۱۰۰۰ نسخه
چاپ: چاپخانه تمدن
نوبت چاپ: اول ۱۳۹۸
مقدمه
محرم ماه عزا وعاشورا روز حماسه و ایثار، روز فریاد مظلومانه «هَلْ مِنْ ناصِرِ یَنْصُرُنا» بر گوش تاریخ، و روز یاران، روز عباس ابن على(ع) برادر وفا دار، روز زینب(س) دختر بزرگ على(ع) و فاطمه(س) و پیام رسان حماسه عاشورا و بدینگونه است که این سخن بزرگ امام راستان، امام جعفرصادق(ع) مفهوم و دارای مصداق عینی میشود که: هر روزی عاشورا و هر سرزمینی کربلاست. «کُلّ یَوْمٍ عاشورا و کُلّ اَرْضٍ کَرْبَلا» این جمله و شعار، نشان دهنده پیوستگى و تداوم خطّ درگیرى حق و باطل در همه زمانها و مکانهاست.
عاشورا و کربلا، یکى از بار زترین حلقههاى این زنجیر طولانى است. همیشه حق و باطل رو در روى همند و انسانهاى آزاده وظیفه پاسدارى از حق و پیکار با باطل را برعهده دارند و بى تفاوت گذشتن از کنار صحنه حق و باطل، بى دینى است. نبرد عاشورا، گرچه از نظر زمان، کوتاهترین درگیرى بود(نیم روز) ولى از نظر امتداد، طولانىترین درگیرى با ستم و باطل است و تا هر زمان که هر آرزومندى آرزو کند که کاش در کربلا بود و در یارى امام شهیدان(ع)، به فوز عظیم شهادت مىرسید: «یا لَیْتَنا کُنّا مَعَکُمْ فَنَفُوزا عَظیما».
محرم ماهی است که حق و عدالت در برابر ظلم و باطل ایستادگی نموده و به اثبات رسانده که در طول تاریخ، همیشه حق بر باطل پیروز شده و این خون سید الشهدا(ع) است که خونهای همه ملت های اسلامی را به جوش میآورد.
محرم، نخستین ماه از ماههاى دوازده گانه هجری قمرى هست و علّت نامگذارى این ماه به محرّم، آن بوده که در ایّام جاهلیّت، جنگ در این ماه را حرام مىدانستند و روز اوّل محرّم را اوّل سال هجری قمرى قرار داده و امّا بنى امیّه با ریختن خون سیّد الشهداء(ع) در این ماه و پدید آوردن حادثه کربلا احترام ماه حرام را نگه نداشتند و چنانچه حضرت امام رضا(ع) فرمود: در جاهلیّت، حرمت این ماه نگاه داشته مىشد و در آن نمى جنگیدند، ولى در این ماه، خونهاى ما را ریختند و حرمت ما را شکستند و فرزندان ما را اسیر کردند و خیمهها را آتش زدند و غارت کردند و حرمت پیامبر(ص) را در باره ذرّیه أش رعایت نکردند.
دوّم محرّم الحرام سال ۶۱ هجرى قمری، کاروان اباعبداللّه الحسین(ع) وارد کربلا شد، از همان روز به تدریج بر سپاه کوفیان که آن حضرت را محاصره کرده بودند افزوده شد. روزنهم ماه محرم «تاسوعا» نام دارد و روز دهم آن «عاشورا» روز شهادت سیّدالشهداء(ع) و یاران و فرزندانش و یاد آور حادثه کربلا و عاشوراست که فرا رسیدن آن دلها را پُر از غم مىسازد و پیروان و شیفتگان امام حسین(ع) از اوّل محرّم، محافل و مجالسى را سیاهپوش کرده، به یاد آن امام شهید به عزا دارى مى پردازند.
محرم و عاشورا در فرهنگ اسلامی مجموعهای از تاریخ و حماسههای بینظیر و فصل شکفتن لالههای مقاومت خونین اسلام و سرآغاز زوال حاکمیتهای فاسد است.
درود بر توای وارث آدم، برگزیده-ی خدا، درود بر توای وارث نوح، پیامبر خدا، درود بر توای وارث ابراهیم، دوست خدا، درود بر توای وارث موسی، همسخن خدا، درود بر توای وارث عیسی، روح خدا، درود بر توای وارث محمد(ص) حبیب خدا، درود بر توای وارث علی، امیر مؤمنان و ولیّ خدا، درود بر توای وارث حسن شهید، سبط رسول خدا… در زیارت وارث که مربوط به سیّد الشهدا(ع) می باشد، در آن به دو جریان هابیلى وقابیلى در تاریخ انسان اشاره دارد و امام حسین(ع) در حقیقت مظهر مظلومیّت جناح هابیل می باشد و وارثت عاشورا از جبهه تاریخى مبارزه حق با باطل را مى رساند: «اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یاوارِثَ آدَمَ صِفْوَهِاللّه، اَلسّلامُ عَلَیْکَ یاوارِثَ نوُحٍ نَبِىِّ اللّه، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یاوارِثَ إِبْراهِمَ خَلیل اللّهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یاوارِثَ مُوسى کَلِیم اللّه، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یاوارِثَ عیسى رُوحِ اللّه، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یاوارِثَ مُحَمَّدٍحَبیبِ اللّه»…
لذا امام حسین(ع) نشانگر تمام صفات کامله انبیا(ع) است، یعنى اگر کسى بخواهد علم آدم، حکمت نوح، خلیل الهى ابراهیم، هیبت موسى، زُهد عیسى، وصفات خاتم انبیا(ع) را مشاهده نماید باید، به صورت امام حسین(ع) نگاه کند او آئینه است که همه انبیا(ع) درآن پیدا ونمایان است واخبار واحادیث فروان دلالت براین مطلب مى کند؛ امام حسین(ع) وعاشورا نشانگر راه ورویش انبیا(ع) الهى وائمه اطهار(ع) وبقاى اسلام است و پیامبر اسلام(ص) شهادت امام حسین(ع) را ماندگار خوانده و این موضوع درجلد دهم مستدرک الوسائل، صفحه ۳۱۸ از آن حضرت نقل شده که: «إنَّ لِقَتلِ الحُسَینِ حَرارَهً فی قُلوبِ المُؤمِنینَ لاتَبردُ أبَدا» شهادت حسین(ع) آتشى در دل مؤمنان درانداخته است که هرگز سرد نخواهد شد.
در بررسی نهضت کربلا دو محور اساسی محسوس است، یکی خون وشهادت و ایثار در روز عاشورا ودیگر پیام رسانی عاشورا توسط امام سجاد(ع) و زینت کبری(س) که این دو بزرگوار پیام انقلاب و شهادت امام حسین(ع) و یارانش را به اطلاع مردم رساندند. اهل بیت امام حسین(ع) از عاشورا تا اربعین بهترین مبلغان عاشورا بودند، اگر امام حسین(ع) غیر از اهل بیت(ع) افراد دیگر را به عنوان مبلغ قرار میدادند یقینا آنان مثل اهلبیت آن حضرت پیام رسان نبودند، حضرت سجاد(ع) و حضرت زینب(س) هرکدام پس از شهادت امام حسین(ع) همراه سرهای شهداء در کوفه و شام و در نقاط مختلف مسیر راه در سخنانی پرشور مردم کوفه را به سختی سرزنش کردند و امام حسین(ع) و یاران آن حضرت را معرفیکردند؛ چون در اثر تبلیغات گسترده یزیدیان، عده زیادی علل وانگیزه قیام امام حسین(ع) را نمی دانستند و ازسوی دیگر دشمن در صدد تحریف واقعیت های قیام آن حضرت بودند، اما حضرت امام زینالعابدین(ع) و حضرت زینب(س) با سخنان کوبنده از این تحریفات جلوگیری نمودند. تأثیر حادثه کربلا، هم در بستر زمان خود و هم در طول تاریخ ، عمیق و فراگیر بوده و جان هاى مردمى که از ترنم خون هاى گرم شهدای کربلا زندگى یافتند، معدود نیستند؛ انقلاب و نهضت های اسلامی شاهد و مثالى زنده در عصر حاضر است.
شکی نیست که علل شکل گیری قیام امام حسین(ع) و نهضت عاشورا، زمانی بوجود آمد که پس از رحلت پیامبراسلام(ص) موروثى کردن خلافت اسلامى و خارج شدن جریان خلافت مسلمین از مجرای اصلی و به انحراف کشاندن اسلام از مسیرواقعی آن و شکل گیری تبعیضات در جامعه دینی که شکاف میان مردم و حاکمان را افزایش داده و ملاک برتری تقوی و ارزشهای دینی در جامعه آن روز کمرنگ و به گفته محمد غزالى مصرى، در عهد بنى امیه خلافت از مسیر خود خارج شد و به صورت حکومت فردى و پادشاهى گزنده درآمد. عصبیت جاهلیت و مفاخرتهاى قبیلهاى و فامیلى و نژادى و عنصرى که اسلام به شدت با آن مبارزه میکرد تجدید شد.
در چینین شرایطی ضرورت حرکت اصلاحی را جهت بازگشت اسلام ناب محمدی(ص) در جامعه نیاز مبرم بود و قیام امام حسین(ع) علیرغم شبهاتی که از جانب بدخواهان بر آن وارد میشود نباید فراموش کرد که درس و عبرتهای فروانی از این قیام نه تنها پیروان دین اسلام، بلکه جامعه بشریت از آن بهرمند گردیدند.
محقق و پژوهشگر معاصر، استاد محمدرضاحکیمى در صفحه ۵۶ کتاب قیام جاودانه می نویسد: امام حسین(ع) برهمه انسانها، پس از خود تا آخر تاریخ وبرهمه بشریت وتمدنها پس از خود حق دارد، وهمه، هرکدام به گونهاى مرهون ومدیون اویند، زیرا اگر امام حسین(ع) نبود عاشورا نبود، واگر عاشورانبود اسلام نمى ماند واگر اسلام نمانده بود تمّدن اسلامى پدید نمى آمد تامایه اصلى تمّدنها وپیشرفتهاى بعدى وظهور رُنسانس در غرب بشود، ودر آن صورت این تمّدن کنونى وجود نداشت.
لذا بمناسبت ایام سوگواری سالارشهیدان حسین ابن علی(ع) و یاران وفادارش در سرزمین کربلا، مسابقه کتابخوانی تحت عنوان: «عروهالوثقی حسین(علیهالسلام» که از سوی مجمع فرهنگی بقیهالله(عج) برگزار میگردد، امیدوارم که آشنایی جوانان اهل مطالعه با نهضت و قیام امام حسین(ع) در احیای دین سرمشق و سرلوحه زندگانی خویش قرار دهیم.
از آنجاییکه ماه محرم در افغانستان فرصتی مناسبی است که همه ساله سخنرانان در مساجد و حسینیهها بر وحدت مذاهب شیعه و سنی و وحدت ملی تأکید میکنند و به همین منظور پس از تشکیل نظام جمهوری اسلامی در افغانستان اعضای کابینه با برنامه ریزی توسط رئیس جمهور کشور، اعضای کابینه هرکدام بطور جداگانه دریکی از مساجد و یا تکایای شهرکابل موظف میشوند که پیرامون نهضت امام حسین(ع) و همبستگی جامعه خویش سخنرانی نمایند و با همین شیوه مقامات حکومتی در دیگر ولایات افغانستان نیز روزهای عاشورا در مراسم سوگواری حضور پیدا مینمایند.
«شورای اخوّت اسلامی افغانستان» اولین ابتکارش برگزاری مراسم بزرگ مشترک(شیعه و سنی) روز نهم محرم برابر ماه جدی سال ۱۳۸۵ در مسجد شریف عیدگاه با حضور رئیس جمهور، رؤسای مجلسین، رهبران جهادی و شخصیت های علمی، سیاسی و فرهنگی تشکیل شده بود وهمچنین بتاریخ ۲۰ جدی ۱۳۸۶ خورشیدی برابر اول محرم ۱۴۲۹ هجری قمری اجتماع بزرگ یادبود از عاشورا در مسجد عیدگاه شهر کابل با حضور و استقبال شخصیتهای علمی، سیاسی و حکومتی، نمایندگان مشرانوجرگه و پارلمان و صدها تن از اقشار مختلف مردم مسلمان سنی وشیعه برگزار شد و همین برنامه همه ساله در یکی از روزهای دهه اول محرم برگزار میگردد.
و نیز بمناسبت فرا رسیدن محرم ۱۴۳۰ هجری قمری، علمای شیعه و سنی افغانستان مورخ ۱۰ جدی سال ۱۳۸۷ خورشیدی با حامد کرزی رئیس جمهور اسلامی کشور در ارگ ریاست جمهوری دیدار اختصاصی با علمای اهل تشیع و تسنن به عمل آوردند. آقای کرزی ضمن موفق خواندن مراسمات سوگواری در سالهای گذشته خواهان ایجاد کمیسیون مشترک ارگانهای ذیدخل و علماء گردیده و تأکید بر تجلیل از دهه محرم گفت: افغانها در گذشته نشان دادند که در برگزاری مراسم عاشورا اتفاق نظر دارند. وی از مراسم دهه محرم به عنوان نمادی از وحدت ملی در افغانستان یاد کرد و گفت آرزو دارد امسال نیز همانند سالهای قبل این مراسم در سطح کشور در فضای امن و برادری برگزار شود و درهمان سال مورخ ۱۵ جدی برابر با هفتم محرم، نگارنده بامسئولین وزارت خانههای دفاع ملی، داخله، ریاست عمومی امنیت ملی، نماینده ریاست جمهوری، نماینده آیساف و… در گارنیزیون اردوی ملی طی نشست مشترک جهت تنظیم برنامه عزاداران حسینی تفصیلاً درمورد نحوه برگزاری جلسات و چگونگی هماهنگی با خطباء و هیآت عزاداری برنامه ریزی نمودیم و به پرسشهای حاضرین توضیحات لازم دادهشد و تصامیمی راجع به همکاری و دسته های سینه زنی و مسیرهای رفت و آمد آنها مصوباتی به امضاء رسید و از همان سال تا هم اکنون این کمیسیون همه ساله برگزار میگردد.
امید است که امسال نیز چون سال های گذشته، درسهای از قیام امام حسین(ع) سرمشق و سرلوحه زندگانی مان قرار گرفته وبه دستورات آن حضرت عمل نماییم.
با احترام
سیدجعفرعادلی«حسینی»
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اخوت اسلامی افغانستان