فرا رسیدن شهادت صدیقه کبرى، فاطمه زهرا، پاره تن پیامبرصلى الله علیه وآله همسر امیر مؤمنان على بن أبى طالب، و مادر امامان معصوم را به تمامى شیفتگان و دوستداران خاتم پیامبران و اهل بیت پاک و مطهر آن حضرت تسلیت عرض نموده، امید آن داریم که در دنیا سعادت پیروى و زیارت این بزرگواران را داشته باشیم، و در آخرت از شفاعت شان بهرهمند گردیم.
به همین مناسبت مختصرى از فضایل و مناقب این بانوى بزرگوار، و زندگى و شهادت آن حضرت را در اینجا مىآوریم، به امید آن که مقبول آستان شریفش واقع شود.
فاطمه زهراعلیها السلام در روز بیستم جمادى الثانی، در سال پنجم بعثت در مکه مکرمه دیده به جهان گشود، پدر بزرگوارش خاتم الأنبیاء حضرت محمد مصطفىصلى الله علیه وآله و مادر گرامش خدیجه کبرىعلیها السلام است، همان بانویى که با تمام وجود از پیامبرصلى الله علیه وآله دفاع کرد و اول زنى بود که به آن حضرت ایمان آورد.
وقتى حضرت زهرا سلام الله علیها به دنیا آمد دل پیامبر اکرمصلى الله علیه وآله پر از شادى و سرور گشت، رسول اکرمصلى الله علیه وآله مىدانست که اولاد او فقط از نسل فاطمه زهراعلیها السلام است، و او تنها حامل نور اوست، و از این جهت او را بسیار دوست مىداشت، و او را «امّ ابیها» مىخواند و درباره او مىفرمود: فاطمه پاره تن من است، آنچه او را ناراحت کند مرا نیز مىآزارد. و نیز آن حضرت صبح هر روز که به مسجد مىرفتند آستانه درب خانه فاطمهعلیها السلام را مىگرفتند و مىگفتند: «سلام بر شما اى اهل بیت نبوت» إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً.
در جامعهاى که فاطمه زهراعلیها السلام به دنیا آمد، مردمى مىزیستند که به فرموده قرآن وقتى به آنها اطلاع مىدادند که صاحب دختر شدهاى، خشمگین شده و از شدّت خشم صورت آنان سیاه مىشد. در این جامعه اگر فردى داراى چندین دختر بود، لکن پسرى نداشت، به اصطلاح آنان ابتر، و یا بدون فرزند محسوب مىشد، و مردم جاه پرست و دنیا زده آن روز این را به عنوان یک عیب به رخ او مىکشیدند.
اما در مورد پیامبر مسألهاى دیگر نیز وجود داشت و آن این که محمدصلى الله علیه وآله فرزندى ندارد و وقتى از دنیا برود نسل او منقطع شده و در نتیجه از رسالت و دعوى او نیز اثرى باقى نخواهد ماند.
این تنها عاص بن وائل نبود که آن حضرت را به نداشتن پسر مذمّت و سرزنش مىکرد، بلکه عاص بن وائل سخنگوى فرهنگ جاهلیت و ضدّ انسانى آن روز بود که با تمام قوا در مقابل پیامبر اکرم و تعالیم الهى او ایستادگى مىکردند.
در مقابل این سرزنشها و خیالهاى خام براى براندازى رسالت آخرین پیامبر خداوند متعال به رسول اکرم «کوثر» یعنى فاطمه را اعطا کرد، و در وصف او سورهاى نازل فرمود، آرى این سوره کوثر بود که حتى اگر آن را خیر کثیر تفسیر کنیم باز بر وجود مقدس و مطهر فاطمه زهراعلیها السلام منطبق است، زیرا یازده امام از نسل و ذریه پاک پیامبر اکرم و على همه از اولاد فاطمه زهرایند، و آن امام و حجتى که خداوند متعال به واسطه او جهان را پر از عدل و داد مىکند مهدى فاطمه است. و امروز هرچه از اولاد پیامبرصلى الله علیه وآله مشاهده مىکنیم که در بین آنان فحول و بزرگانى از علما هستند همه از اولاد فاطمه زهراعلیها السلام مىباشند.
و این خیر کثیر، و این کوثر، و این ذریه طیبه و پاک و مطهر تا قیام قیامت ادامه دارد و روز بروز نسل پیامبر اسلام در تزاید است، و این موضوع را درباره هیچ کس از خلقت آدم تا امروز هیچ کس سراغ ندارد.
۳ – پاره تن پیامبرصلى الله علیه وآله
وقتى خداوند فاطمه زهرا را به او عنایت فرمود هر وقت او را مىدید به یاد فاطمه بنت اسد مىافتاد و او را جایگزین فاطمه بنت اسد مىدید، و کنیه مادرِ پدر را بر او گذاشت. آرى فاطمه زهرا دختر پیامبر و در عین حال همچون مادر آن بزرگوار بود.
فاطمه بانوى عصمت و دختر نبوت به سنین جوانى رسیده بوده تمام کمالاتى که باید در یک انسان کامل وجود داشته باشد در او جمع بود. چهره درخشان، اخلاق نیک، شرف خانوادگى، فصاحت و بلاغت در کلام، و از همه بالاتر فرزندى پیامبر اکرمصلى الله علیه وآله و سایر کمالاتى که عدد آن را فقط خداى فاطمه مىداند.
در سال یازدهم هجرت فاجعه کبرى اتفاق افتاد و آن سال رحلت اشرف مخلوقات یعنى خاتم پیامبران حضرت محمد مصطفىصلى الله علیه وآله بود، همان پیامبرى که امیر مؤمنان خطاب به آن حضرت بعد از وفات گفت: اى رسول خدا با رحلت تو چیزى قطع شد که با مرگ هیچ کس قطع نشد، و آن رابطه بین خدا و خلق یعنى وحى و نبوت بود، آرى خاتم پیامبران و آخرین سفیر الهى از دنیا رفته بود، در این ایام و در این سال چه گذشت شرح آن نیاز به کتابى مفصل دارد، اما به طور اجمال وصیت پیامبر نادیده گرفته شد، فدک غصب شد، امامت خانه نشین شد، و در نهایت خانه پیامبر یعنى جایى که جبرئیل امین بدون اذن وارد نمىشد به آتش کشیده شد، و فاطمه زهراعلیها السلام با آن همه فضیلت و سفارش پیامبر درباره او بین در و دیوار قرار گرفت و با لگد ستم و دست ظلم و تعدى پهلویش شکست و محسنش سقط شد و بازوى مبارکش به مزد زحمات پیامبر مدال کبودى گرفت. فاطمه زهراعلیها السلام که از مهاجر و انصار مأیوش شد و فریادش به جایى نرسید به خانهاى در بقیع پناه برد که در آنجا گریه مىکرد و نزد قبور شهدا از ظلمى که بر او رفته بود شکایت مىکرد.
گاهى نیز کنار قبر پیامبر مىآمد و آن قدر گریه مىکرد تا بىهوش مىشد، و سپس او را به خانه مىآوردند، و در خانه هم آن قدر گریه کرد که امیر مؤمنان به او گفت: اى دختر پیامبر: بزرگان مدینه مىگویند به فاطمه بگو یا شب گریه کند یا روز.
فاطمهعلیها السلام در جواب گفت: اى ابا الحسن من مدت زیادى در بین آنها زندگى نخواهم کرد و به زودى به دیدار پدرم خواهم شتافت قسم به خدا تا آن زمان شب و روز آرام نخواهم داشت.
آرى ظلم به خاندان نبوت آن چنان بود که فاطمه زهرا را چنین غمگین و گریان کرده بود که در مدت هفتاد و پنج روز یا نود و پنج روز به اندازهاى گریست که نام او در کنار نام گریه کنندگان همچون یعقوب که مدت زیادى در فراق یوسف گریست قرار گرفت. آرى فاطمه این مدت را بر امت و اسلام گریه کرد.
هرچه بود ایام غم و حزن فاطمه زهرا به پایان نزدیک مىشد، اما على و حسنینعلیهم السلام چطور فراق فاطمه زهرا را تحمل کنند؟ به هر حال آن حضرت مثل هر انسانى که در آخر عمر وصایایى دارد به امیر مؤمنان وصیتهایى کرد. اما وصیت فاطمه با سایر وصیتها فرق داشت، بیت الغزل وصیت فاطمه آن بود که یا على شبانه و مخفیانه مرا به خاک بسپار، تا ظالمان هم در نماز و هم در تشییع و دفن زهراعلیها السلام شرکت نداشته باشند.
گفتیم که بعد از رحلت پیامبر اکرمصلى الله علیه وآله کسى فاطمه زهراعلیها السلام را خندان ندید، لکن در یکى از روزها وقتى که به او گفتند براى حمل جسد مطهرش امارى درست مىکنند که حجم بدن پیدا نباشد فاطمه خوشحال شد و تبسم کرد، آرى این همان بانویى است که وقتى از او پرسیدند که براى زن چه چیز بهتر از همه چیز است؟ گفت: این که نه مردى او را بشناسد و نه آن که او مردى بیگانه را بشناسد، و این باید براى زنان و دختران دوستدار فاطمه زهراعلیها السلام درسى باشد که گرچه نمىتوانند همانند او باشند، لکن باید بدانند که ارزشمندترین چیز در نظر بانوى بزرگ اسلام حفظ عفت و عصمت است.
در یکى از همین روزها بود که از یکى از خانمهاى محترمه به نام اسماء بنت عمیس خواست که باقى مانده حنوطى که از پیامبر مانده بود براى او بیاورد، سپس آب خواست و غسل کرد، و بعد پارچهاى بر روى خود کشید و از اسماء خواست مقدارى صبر کند، سپس او را صدا کند، اگر جواب نداد بداند که فاطمهعلیها السلام به ملاقات پروردگار خود رفته است.
اسماء مقدارى صبر کرده، سپس او را صدا زد جواب نشنید، دوباره صدا زد:
اى دختر محمد مصطفى!
اى دختر بهترین خلق خدا!
اى دختر بهترین کسى که بر زمین قدم گذاشته!
اى دختر کسى که به پروردگارش نزدیکترین انسان بوده است!
اما تاریکى سکوت بر خانه سایه افکنده و فاطمه جواب نمىدهد، در این حال اسماء پارچهاى را از روى صورت فاطمه زهرا کنار مىزند، و مىبیند که فاطمه از دینا رفته است.
حسنین وارد خانه مىشوند و مىپرسند: مادرمان کجاست؟
اسماء سخن نمىگوید. فرزندان فاطمه داخل اطاق مىشوند، وقتى با جسم بى جان مادر روبرو مىشوند امام حسین رو به امام حسن کرده مىگوید: خدا تو را در مصیبت مادر اجر بدهد. این در حالى است که امیر مؤمنان براى اقامه نماز مغرب به مسجد رفته، امام حسن و امام حسینعلیهما السلام نزد آن حضرت رفته و خبر شهادت مادر را به او مىدهند، همان على که در مقابل پهلوانان عرب لحظهاى خوف و هراس به خود راه نداده از شنیدن این خبر غش مىکند و نقش زمین مىشود، وقتى که به هوش مىآید مىگوید:
غم خود را به چه کسى تسلى بدهم؟ بعد از پیامبر به تو دلخوش بودم، بعد از تو به چه کسى آرامش حاصل کنم؟
زنان بنى هاشم جمع مىشوند و شهر مدینه در مصیبت از دست رفتن یادگار نبوت، و پاره تن پیامبر یک صدا ضجه و شیون مىشود و مردم براى تسلیت به خاندان پیامبر مىآیند، آرى فاطمهاى که آن همه پیامبر درباره او سفارش فرموده با قلبى مالامال از غم و اندوه به جهت آینده اسلام و مسلمانان از دنیا مىرود.
یَا فَاطِمَهُ الزَّهْرَاءُ یَا بِنْتَ مُحَمَّدٍ یَا قُرَّهَ عَیْنِ الرَّسُولِ یَا سَیِّدَتَنَا وَ مَوْلاتَنَا إِنَّا تَوَجَّهْنَا وَ اسْتَشْفَعْنَا وَ تَوَسَّلْنَا بِکِ إِلَى اللَّهِ وَ قَدَّمْنَاکِ بَیْنَ یَدَیْ حَاجَاتِنَا یَا وَجِیهَهً عِنْدَ اللَّهِ اشْفَعِی لَنَا عِنْدَ اللَّهِ
بدون تردید در میان زنان و بانوان اسلامی، فاطمه زهرا(س) محبوبترین چهره دینی، علمی، ادبی، تقوایی و اخلاقی در میان مسلمانان و دیگر مردم جهان به شمار می رود. شخصیت سیده نساء العالمین(سرور زنان جهان) فاطمه زهرا(س) اسوه و الگویی تام و تمام برای همه زنان شیفته عفت و فضیلت است .
حضرت فاطمه زهرا(س) در نزد مسلمانان برترین و والامقام ترین بانوی جهان در تمام قرون و اعصار می‌باشد. این عقیده بر گرفته از مضامین احادیث نبوی است. چنانچه پیامبراسلام(ص) فرمودند: «حَسْبُک مِنْ نساءِ العالَمیَن أَرْبَع: مَرْیمَ وَآسیَه وَخَدیجَه وَفاطِمَه» چهارنفراز زنان عالم، بهترین زن‌ها هستند: مریم، آسیه، خدیجه وفاطمه(س). (مستدرک الصحیحین ج ۳ باب مناقب فاطِمَه ص ۱۷۱/ سیر أعلام النبلاء ج ۲ ص ۱۲۶/ البدایه والنهایه ج ۲ ص ۵۹/ مناقب الإمام علی لابن المغازلی ص ۳۶۳)
حضرت زهرا(س) در سال پنجم پس از بعثت و در روز ۲۰ جمادی الثانی در مکه به دنیا آمد. اکثر مفسران شیعی و عده‌ای از مفسران بزرگ اهل تسنن نظیر فخر رازی، آیه آغازین سوره کوثر را به فاطمه(س) تطبیق نموده‌اند و او را خیر کثیر و باعث بقا و گسترش نسل و ذریه پیامبر اکرم(ص) ذکر نموده‌اند. شایان ذکر است که آیه انتهایی این سوره نیز قرینه خوبی براین مدعاست که در آن خداوند به پیامبر خطاب می‌کند و می‌فرماید همانا دشمن تو ابتر و بدون نسل است.