(زمستان ۱۳۵۷ خورشیدی و جلوه‌های رسالت اندیشمندان شهید)
همانطوری که در روایات داریم، علما وارثان انبیا و مرزبانان دین هستند، انديشه‌ی علما و دانشمندان كه از پیامبراسلام(ص) و اهل‌بیت(ع) و دیگر بزرگان دینی الهام گرفته و آنان دينداري و معنويت را از طرق مختلف در فرصت‌هاي به دست آمده به مردم خویش آموختند. اگرما خدمات آن علما را نادیده بگیریم و در صدد حذف آثار و خدمات آن‌ها باشیم، با خلأ عظیم فكری و فرهنگی روبر خواهیم شد، و علاوه بر این اگر این تلاش‌های بی‌منت دانشمندان از آغاز غیبت كبری تا عصر حاضر نبود، تمام دست آوردهای بزرگان دینی‌ما از بین می‌رفت، علما نسبت به رسالت خویش در راه حفظ ارزش‌ها و در قبال مردم مسلمان جامعه‌ای خویش احساس مسئولیت و تکلیف نمودند.
در شرایط فعلی دانشمندان اصیل که برای حفظ دین و ارزش‌ها جان فدا کردند به فراموشی سپرده شده و چنانچه تصمیم بر تجلیل و یاد بودی آنان گرفته شود به بهانه‌های مختلف این حرکت تخریب می‌شود، زیرا هرکس منافع و مقاصد گروه و جناح‌های سیاسی خویش را بر آن گونه ارزش‌ها برتری می‌دهند و حتی در صدد تضعیف منزلت مقام دانشمندان شهید می‌شوند، متأسفانه این واقعیت نادیده گرفته شده که دانشمندان افغانستان در گذشته نه تنها به این کشور که به همه جهان اسلام نظرداشتند، جهان اسلام را سرزمین خود دانسته و از آن دفاع می‌کردند.
پس از كودتاى ۷ ثور ۱۳۵۷ خورشیدی(به قدرت رسيدن كمونيست‌ها) بازداشت و اعدام‌هاى جمعی شروع شد، اولين قربانيان اين كشتار را شهداى روحانيت تشكيل مىداد، علماء و دانشمندان بيشتر از ساير اقشار جامعه مورد خشم و نفرت رژيم ماركسستى قرار داشت و به همين علت از آغازين روزهای پس از کودتای ۷ ثور ۱۳۵۷ خورشیدی که اکثراً در زمستان همان سال، دستگير و به شهادت رسیدند که برخی آن‌ها و از جمله آیت‌الله العظمی علامه شهید سید محمد سرور واعظ از چهرههاى سرشناس و طراز اول در افغانستان و کشورهای اسلامی که از موقعيت علمی و اجتماعى فراوانى برخوردار بودند که این شخصیت و تعداد دیگری از شهداء در جلد اول کتاب شهدای نُخبه و مرزبانان اندیشه‌های اسلامی معرفی شده و معرفی بقیه شهدای نخبه در جلدهای بعدی ادامه دارد.
امید وارم خاطرهى شهدا را در مقابل طوفان تبليغات دشمن و فضای جامعه زنده نگهداریم، زیرا عزت و افتخارما ثمره خون شهدا است و برماست که باید اهداف وآرمان شهدای که آزادی و عدالت اجتماعی را ارج گذاشتند، راه و اهداف آنان را برآورده سازیم و اگر مي‌خواهيم راه شهدا را پيش بگيريم بايد جوهر حركت آن‌ها را بشناسيم و جوهر حركت آن‌ها مبارزه عليه ظلم و بی‌عدالتی بوده است.
با احترام / سید جعفر عادلی حسینی / هامبورک آلمان
شب ۱۶ دلو ۱۴۰۲ خورشیدی همزمان با سالروز شهادت علامه واعظ
