يكى از پيامد هاى اجتماعى ظهور اسلام، شكلگيرى طبقهى به نام سادات در جامعهى اسلامى بود؛ سادات همگام باگسترش اسلام در سرزمينهاى همانند: افغانستان، ايران، پاكستان، سوريه، عراق، لبنان، مصر، هند و … از شرق تا غرب عالم پراكنده شدند و به عنوان گروهى محترم و متنفّذ مورد توجه عموم قرار گرفتند.
تقريبا در تمام پنجاه وچند كشور اسلامى كمابيش خانوادههاى «سيّد» وجود دارند كه در طى قرون متمادى در آن جا سكونت گزيدهاندکه آمار دقيقى از تعداد نفوس سادات در دست نيست. اما گفته مىشود كه جمعيت سادات در كشورمصر حدود هشت ميليون نفر، در عراق بيش از يك ميليون، در مراكش پنج ميليون، در افغانستان، ايران، اندونزیا، برونئى، پاكستان، مالزیا، يمن و هند نزديك بيست و سه ميليون نفر مى رسند. دربين آنها علما و مراجع دينى، امراء و وزراء دولتى، افراد وشخصيتهاى برجستهى علمی، سیاسی و اجتماعى وجوددارند.
افغانستان از جمله سرزمين هاى هست كه سادات از همان روزهاى نخستين ورود اسلام به منظور تبليغ از اين آيين به این کشور هجرت نمودند، آنان در شرايط سياسى، اجتماعى، اقتصادى ومذهبى دورههاى مختلف تاريخ اين كشور تأثير فوق العاده شگرف نهادهاند.
دراين نوشتار ازباب براعت واستهلال سعى شده است مختصرى از تاريخ سادات افغانستان، زیر نام کوثرالنبی(پژوهشی درتاریخ افغانستان) از زمان و رود تاكنون بطور گذرا مورد توجه قرارگيرد، وازمجاهدت ها، نقش رهبرى و خدمات علمى، سياسى، اجتماعى و دينى سادات عظيم الشأن يادى به ميان آيد.
هرگاه به تاریخ افغانستان نظر اندازی شود، این کشور دارای موقعیت مناسب جغرافیایی و اهمیت سوق الجیشی در طول تاریخ خود بوده ونقش بارز را در حیات سیاسی و انکشاف فرهنگ آسیا میانه بازی نموده است و از لحاظ موقف جغرافیایی حیثیت چهار راهی را میان شهرهای با عظمت و پیشرفت دنیای قدیم و قرون وسطی دارا بوده و نخستین کانون تمدن در آسیا میانه محسوب می شود؛ افغانستان در طول تاریخ بنام های آریانا، خراسان و اکنون بنام جمهوری اسلامی افغانستان یاد می شود.
اکنون کشور اسلامی افغانستان دارای 34 ولایت هست که در هركدام از اين ولايات سادات محترم از زمانهاى گذشته مسئوليتهاى اسلامى و مذهبى را در مناطق مختلف این کشور ايفاء كرده و در نشر معارف دینی جان نثارى و از خود گذشتگى نشان دادهاند و در احياى تفكر اسلامى و دينى در برابر طاغوتهاى زمان جهاد و مبارزه چشمگيرى از طرق گوناگون نمودهاند وسادات گرامی با حضور فعال شان مكتب اسلام را احياء و زنده نگه داشتهاند و امروز مسلمانان این سرزمین مرهون و مديون زحمات سرشار سادات بزرگوار مىباشند و تاريخ شاهد و گواه بر اين مطلب هست.
کتاب کوثرالنبی(پژوهشی در تاریخ سادات افغانستان) که حدود پنج سال قبل(1381 خورشیدی) با تیراژ دو هزار نسخه، توسط نگارنده تحریر و انتشار یافته بود، امّا ديرى نپاييد كه نسخههاى آن در بازار ناياب شد وبسیاری از محققين، اهل مطالعه و علاقمندان به تاریخ سادات تقاضاى تجديد چاپ آن را نمودند، از اين رو بايك بازنگرى، اطلاعات بیشتری، تحقیق گسترده تر و انکشاف ساختار جملات؛ چاپ کنونی را در خدمت خوانندگان محترم قرار دادم.
این نوشتار در حقیقت بیانگر حضور گستردۀ سادات در ابعاد مختلف می باشد که با خدمات، تلاش های مضاعف و همت های انسانی و اسلامی شان توانستند تا در ترویج و توسعه تفکر اسلامی نقشی بسزا ایفا نمایند.
همانگونه که مرسوم است ناشران، مؤلفان و مترجمان، هريك به تناسب كار خود و باتوجه به تحولات اوضاع مربوط به مطالب، در رابطه با مقطع زمانى چاپ جديد، مطالبى بنويسند. به همین جهت و به دلیل نیاز مبرم محققین و علاقمندان تاریخ سادات افغانستان اقدام به چاپ دوم این کتاب گردید، سعی و تلاش صورت گرفته تا به معرفی طوایف و مشاهیر سادات محترم که در چاپ اول کتاب کوثرالنبی ذکر نشده پرداخته شود.
اميد است که این نوشتار مورد استفاده عموم طبقات، به خصوص علاقمندان به تاريخ «سادات» قرار گيرد.
نویسنده:
سید جعفرعادلی«حسینی»